Gavdos (Gawdos, Gavados, Γαύδος)
Wyspa Gavados jest najdalej wysuniętym na południe punktem w Europie. Jest też miejscem ostatniego odpoczynku dla ptaków lecących na zimę z Europy do Afryki.
W średniowieczu na wyspie Gavados mieszkało ok. 8 tys osób, w trakcie okupacji tureckiej (XVII-XIX w.) wyspa służyła greckim uciekinierom za schronienie, a w dwudziestoleciu międzywojennym zsyłano tu więźniów politycznych. Dziś na wyspie w czterech wioskach mieszka ok. 40 osób, które zajmują się uprawą ziemi a w sezonie turystyką. Większość młodych mieszkańców wyemigrowała na Kretę i do Aten.
Na wyspie znajdują się pokoje noclegowe, sklepiki i tawerny, w których warto spróbować miejscowego smakołyku: pachunty (słodkiej masy z mielonego zboża roztartego z cukrem).
W Sarakiniko znajdują się piękna piaszczysta plaża z widokiem na szmaragdowe morze i zielone cedry.
Na północnym zachodzie wyspy jest latarnia morska zbombardowana w 1941 roku przez Niemców.
W sezonie kursują łodzie na plażę Korfos, plażę na przylądku Tripiti (plaża kamienista), wysepkę Gavdopoula (Gavdopula) oraz do najdalej wysuniętej osady w Europie: Vatsiany (w której znajduje się cerkiew oraz tawerna połączona z muzeum i sklepikiem z pamiątkami).
Na bezludnej wyspie Gavdopoula znajdowała się osada z okresu minojskiego.
Z wyspą Gavados związana jest legenda: Kreteńczycy uważają, że Gavados to wyspa Ogygia z Odysei: miejsce, w którym piękna nimfa Kalipso przez siedem lat przetrzymywała Odyseusza i wypuściła dopiero na rozkaz Zeusa.
Na przestrzeni lat wyspa zmieniała nazwę z Ogygi na Klados i Gonzo. Nazwę Gavdos nadał bizantyński cesarz Leon Filozof na przełomie IX i X w.
Informacje praktyczne:
Dotrzeć na wyspę Gavados można w sezonie promem z Chora Sfakion i Palaiochory. Rejs trwa ok. 2,5 godziny. Wybierając się na wyspę trzeba brać pod uwagę, że jeśli morze jest wzburzone to rejs zostaje odwołany.
Na wyspie nie ma pomocy medycznej ani wypożyczalni samochodów.
